خطرات رایج در محل ساخت و ساز (حوادث ساختمان سازی)
یکی از مواردی که پیمانکاران و کارگران ساختمانی باید بدونن، خطرات رایج در محل ساخت و ساز است. قطعا در حین ساختمان سازی، یک سری خطرات و اتفاقاتی ممکن است رخ بده که اگر از قبل، نیروهای انسانی از آن مطلع بودند، هیچ وقت پیش نمی امد. متاسفانه یک سری پیمانکاران اصلا به خطراتی که در محل ساخت و ساز امکان داره بیفته توجهی ندارند و دست آخر خودشان پایشان در مسئله حادثه، خسارت، بیمه و… گیر میفتند. در ضمن، کارگران ساختمانی بیشتر در معرض خطر هستن و حتما باید تحت آموزش مناسب قرار بگیرن. در ادامه لیست مواردی که جزو خطرات ساختمان سازی و حوادث ساخت و ساز قرار گرفته توضیح داده ایم.
۶ خطر رایج در محل ساخت و ساز از زبان ناظرین
۱.خطر افتادن کارگران از ارتفاع
راستش رو بخواین، تو ساختمون‌سازی‌های تازه شروع شده، معمولاً پله‌ای نیست و کارگرا مجبورن واسه رفتن به بالا و کار کردن تو ارتفاع از نردبون و داربست استفاده کنن. حالا اینکه داربست می‌زنن خیلی خوبه و کار تو ارتفاع یه کم راحت‌تر می‌شه، ولی خب، خطر افتادن و آسیب دیدن هنوزم به عنوان یکی از خطرات ساختمان سازی جدی سر جاشه. واسه اینکه این مشکل حل شه، خیلی واجبه که دور داربستا نرده‌های محافظ خوب بزنن و همه کارگرا هم باید کمربند ایمنی و وسایل محافظت از سقوط داشته باشن تا دیگه الکی حوادث ساخت و ساز پیش نیاد.
یه چیز دیگه هم که خیلی مهمه اینه که همه وسیله‌ها و ابزار کار رو آدمای وارد و کاربلد مرتب چک کنن و حواسشون باشه که سالم و بی‌عیب باشن. اینجوری خیالمون راحت‌تره که همه چی درسته و خطری تهدیدمون نمی‌کنه. خوبیش اینه که الان داربست‌های جورواجوری اومده که خیلی ایمن‌ترن و می‌تونن تا حد زیادی جلوی خطرات احتمالی رو بگیرن و جون کارگرا رو حفظ کنن. راستی، ما یه پی‌دی‌اف داریم به اسم “دستورالعمل ایمنی در ارتفاع”، یه نگاهی بهش بندازین، کلی چیز به درد بخور توش هست.
مهم‌ترین دلیل مرگ و میر تو ساختمون‌سازیه. کار کردن رو داربست، نردبون، یا لبه‌های ساختمون بدون وسایل ایمنی مناسب خیلی خطرناکه و یه لحظه غفلت میتونه عواقب بدی داشته باشه. یکی از مهم ترین تجهیزات ایمنی در ساختمان سازی، کمربند ایمنی است.
۲.وجود اشیا، ماشین‌آلات و دستگاه‌های متحرک، خطری جدی برای کارگران و مهندسین سر ساختمان
بی شک، تو ساختمون‌سازی پر از وسیله و ماشین و دستگاهی هست که دائم این ور اون ور می‌رن و همین رفت و آمدشون میتونه خیلی خطرناک باشه. این وسایل سنگین و جابه‌جایی مصالح ممکنه حوادث ساخت و ساز بدی رو به بار بیاره. مثلاً ممکنه کارگرا با ماشینایی که دارن راه می‌رن برخورد کنن، لای قطعات متحرک دستگاه‌ها گیر بیفتن، یه چیزی از بالا بیفته رو سرشون یا حتی ماشینا چپ بشن که همه اینا از خطرات ساختمان سازی حساب می‌شه.
واسه اینکه این خطرات کمتر شه، خیلی مهمه که قانونای ایمنی رو درست و حسابی رعایت کنن. باید یه راه جدا واسه رفت و آمد آدما و ماشینا درست کنن، از علامتای هشداردهنده خوب استفاده کنن، به کارگرا درست یاد بدن که چجوری با دستگاه‌ها و اطرافشون بی‌خطر کار کنن، و همینطور ماشین‌آلات رو مرتب چک کنن که سالم باشن و یه وقت خراب نشن تا یه محیط کار بی‌خطرتر درست شه. تمامی نیروهای انسانی موظف هستند که کلاه ایمنی بر سر داشته باشند.
۳.برق‌گرفتگی یکی از جدی‌ترین خطرات ساختمان سازی
برق‌گرفتگی یکی از خطرناک‌ترین چیزاییه که ممکنه تو ساختمون‌سازی پیش بیاد. این اتفاق میتونه به خاطر دست زدن مستقیم یا غیرمستقیم به سیمای لخت، وسیله‌های برقی خراب، یا بی‌احتیاطی نزدیک سیمای فشار قوی اتفاق بیفته و خدای نکرده به حوادث ساخت و ساز خیلی بدی منجر بشه که دیگه راه برگشت نداشته باشه. واسه اینکه این خطرِ مرگبار پیش نیاد، یه سری نکته‌های ایمنی خیلی مهم رو باید رعایت کنن:
اول اینکه مطمئن بشن قبل از هر کاری که با برق سروکار دارن، جریان برق کاملاً قطع شده. دوم اینکه از وسایل ایمنی درست و حسابی مثل دستکش و کفش عایق و کلاه ایمنی استفاده کنن. سوم اینکه همه ابزار و دستگاه‌های برقی رو مرتب چک کنن و درست ازشون نگهداری کنن. چهارم اینکه تو جاهای خیس یا مرطوب نزدیک برق کار نکنن. پنجم اینکه کارگرا باید آموزش درست ببینن که خطرات برق چیه و چجوری باید باهاش بی‌خطر کار کنن. آخرشم اینکه تو محیط کار تابلوهای هشدار بذارن و یه فاصله امن از سیمای برق هوایی درست کنن تا جون کارگرا حفظ بشه و یه محیط کار امن‌تر داشته باشن.
۴.افتادن و لیز خوردن از دیگر حوادث ساختمان سازی
افتادن از یه جایی بالا، هنوزم بزرگ‌ترین دلیل مرگ و میر تو ساختمون‌سازیه. این اتفاق دلایل زیادی داره، مثلاً ممکنه خود کارگر اشتباه کنه، کمربند ایمنی نبنده، یا رو جاهای صاف و محکم کار نکنه. یه عالمه چیز دست و پاگیر هم تو ساختمون هست، مثل مصالح ساختمونی، چاله‌ها، زمینای لیز، سیم و کابل و از این جور چیزا. اگه کسی بیفته یا سر بخوره، ممکنه خیلی آسیب ببینه، مفصلش در بره، استخونش بشکنه و حتی کارش به مرگ بکشه.
واسه اینکه این اتفاقا نیفته، جاهایی که خطرناکه تابلوی هشدار می‌ذارن تا کارگرا حواسشون به اطرافشون باشه و بیشتر احتیاط کنن. علاوه بر این، کارگرا باید چکمه‌های مناسب و لباسای ایمنی دیگه مثل دستکش بپوشن تا دیگه خیالشون از هر جهت راحت باشه و کمترین آسیبی بهشون نرسه. پوشیدن لباس کار مناسب و استفاده از وسایل ایمنی فردی، اولین و مهم‌ترین قدم برای جلوگیری از این جور حوادث ساخت و ساز و کاهش خطرات ساختمان سازی به حساب میاد.
۵.مشکل و خطرات گرد و خاک در ساختمان سازی
گرد و خاک و غبار توی ساختمون‌سازی میتونه دردسرهای زیادی درست کنه و بی‌تاثیر تو حوادث ساخت و ساز نیست. اول از همه، تنفس این ذرات ریز میتونه باعث مشکلات تنفسی جدی بشه، مخصوصاً اگه کارگرا به طور مداوم در معرضش باشن. بیماری‌های ریوی مثل سیلیکوزیس و آزبستوزیس از همین گرد و خاکا میان سراغ آدما و می‌تونن خیلی خطرناک باشن. این خودش یه جور آسیب و حادثه است، حتی اگه یهویی اتفاق نیفته.
بعدشم، همین گرد و خاک میتونه دید کارگرا رو کم کنه. وقتی هوا پر از غباره، درست نمی‌تونن اطرافشون رو ببینن، ممکنه پاشون گیر کنه به یه چیزی، سر بخورن یا حتی با ماشین‌آلات برخورد کنن. پس به طور غیرمستقیم هم میتونه پای خطرات ساختمان سازی رو وسط بکشه. برای همینم هست که تو ساختمون‌سازی استفاده از ماسک‌های مخصوص، تهویه مناسب هوا و پاشیدن آب برای کم کردن گرد و خاک خیلی مهمه تا هم سلامتی کارگرا حفظ بشه و هم از حوادث ناشی از کاهش دید جلوگیری بشه.
مطلب مرتبط: نحوه محاسبه عوارض ساختمان
۶.کار کردن با ابزار و وسایل ساختمونی ممکنه حوادث آفرین باشه
اگه درست و با احتیاط نباشه، خیلی راحت میتونه دردسر درست کنه. فرض کن یه کارگر بلد نیست چجوری با یه دستگاه برش کار کنه، خب معلومه ممکنه دستش رو ببره یا یه بلایی سر خودش بیاره. یا مثلاً اگه یه وسیله‌ای خراب باشه و کسی نفهمه، ممکنه یهو از کار بیفته و یه آسیب جدی به کارگر بزنه، مثلاً یه چیزی روش بیفته یا یه جاش له بشه. حتی یه چکش ساده رو اگه درست دست نگیری، ممکنه انگشتت رو بزنی و بشکنی.
ایجاد امنیت برای جلوگیری از خطرات ساختمان سازی وظیفه کیه؟
ایجاد امنیت کامل در ساختمان سازی و جلوگیری از حوادث ساخت و ساز یه کار تکی نیست و همه باید دست به دست هم بدن. کارفرما مسئول اصلیه و باید برنامه ایمنی رو بریزه و پولشو بده. پیمانکار اصلی این برنامه رو اجرا می‌کنه و حواسش به همه پیمانکارای فرعی و کارگرا هست. پیمانکارای فرعی هم مسئول ایمنی کارگرای خودشونن. کارگرا هم باید از خودشون و بقیه مراقبت کنن و از وسایل ایمنی درست استفاده کنن. معمولاً یه مسئول ایمنی هم هست که کارش نظارت و آموزش دادنه. آخرشم سازمان‌های نظارتی هم هستن که حواسشون به اجرای درست قوانین ایمنی هست. خلاصه که همه با هم مسئولن یه محیط کار ایمن تو ساختمون‌سازی درست کنن.
راستی سری به پست” دستورالعمل ایمنی در کارگاه ساختمانی بزنید”
مشکلات رایج در ساختمان سازی برای عابران:
قبل از خواندن مشکلات رایج در ساختمان سازی برای عابران به این نکته توجه کنید که یک مشکل کوجک برای عابران و یا همسایه پیش بیاید، پای مهندس ناظر در میان است. مهندسین ناظر باید تمامی موارد ایمنی را رعایت کنن. همچنین باید وسایل حفاظتی دور تا دور ساختمان ایجاد کنن. در زیر موادی که میتونه حادثه آفرین بشه گفتیم:
سقوط اشیا از ارتفاع: ممکنه یه آجر، یه تکه چوب، یا هر وسیله دیگه‌ای از بالای ساختمون بیفته و به عابرای پیاده آسیب بزنه.
ریزش یا فروریختن سازه یا داربست: اگه ساختمون یا داربست محکم و ایمن ساخته نشده باشه، ممکنه یهو فرو بریزه و هم به کارگرا هم به عابرای نزدیک آسیب برسونه.
افتادن در گودال‌ها یا چاله‌های باز: اگه محوطه ساختمون درست علامت‌گذاری نشده باشه، عابرا ممکنه تو گودال‌ها یا چاله‌هایی که برای ساخت و ساز حفر شده بیفتن.
برخورد با ماشین‌آلات ساختمانی: بی‌احتیاطی راننده‌های ماشین‌آلات سنگین یا نبود مسیرهای جداگانه برای عابرا میتونه منجر به برخورد و آسیب دیدگی عابرا بشه.
گرد و خاک و آلودگی صوتی: گرچه اینا آسیب جسمی مستقیم نیستن، ولی گرد و خاک زیاد میتونه برای افراد با مشکلات تنفسی خطرناک باشه و صدای بلند ماشین‌آلات هم آرامش و سلامت افراد رو مختل کنه.
برای کم کردن این خطرات، هم کارفرماها و هم کارگرا باید به ایمنی خیلی اهمیت بدن، از وسایل ایمنی درست استفاده کنن، آموزش‌های لازم رو ببینن و قوانین ایمنی رو رعایت کنن. همینطور علامت‌گذاری درست محوطه ساختمون و جدا کردن مسیر عابرا هم برای حفظ جون مردم خیلی مهمه. اگر در مورد خطرات رایج در ساخت و ساز نکته یا تجربه اید دارید در زیر بنویسید.
